بازخوانی انتقادی از زمینه I
لوکوربوزیه، شرق شناسی و استعمار
نویسنده: زینب چلیک
مترجم: نگین بنی عامریان
دانشگاه کالیفرنیاست(Columbia University, Department of history). پژوهش‌های او در حوزه شرق‌شناسی، تاریخ معماری قرن نوزدهم، معماری عثمانی و استعمار است. مقاله «لوکوربوزیه، شرق‌شناسی و استعمار» از او در سال 1992 منتشر شده است و گزیده‌ای از آن در کتاب «Gender Space Architecture» در 1999 نیز به چاپ رسیده است.
در این مقاله چیلک در ابتدا با دنبال کردن ردپای لوکوربوزیه در شرق (استانبول و سپس الجزایر) به بررسی کیفیت مواجهه او با شهر، معماری و جامعه می‌پردازد و از خلال یادداشت‌ها و اسکیس‌های نویسنده سعی بر تفسیر برداشت‌های او دارد و از چنین مقدمه‌ای به عنوان پیش‌زمینه بررسی طرح لوکوربوزیه برای شهر الجزیره، پایتخت الجزایر برای تبدیل شدن به پایتخت آفریقایی فرانسه استفاده می‌کند. با توجه به اینکه ایده چنین طرحی، فرا رسیدن جشن صدمین سال استعمار الجزایر توسط فرانسه است، چیلک از مغفول ماندن جنبه‌های استعماری طرح لوکوربوزیه بر مبنای جداسازی بومیان و اروپایی‌ها در سال‌های سال پژوهش معماری بر پروژه‌های او اظهار تعجب می‌کند. از این رو ترجمه این مقاله از اهمیتی دوچندان برخوردار است.
چیلک نسبت طرح لوکوربوزیه با اسلام را مورد مناقشه قرار می‌دهد، نسبت او را با گفتمان‌های رایج آن دهه بررسی می‌کند و در نحوه برداشت لوکوربوزیه از بناهای بومی و تاریخی شهرها دقیق می‌شود. چیلک پس از بررسی موضوع در ابعاد کلان به بررسی تصویر انعکاس یافته از زنان در این طرح می‌رسد. در نهایت چنین می‌نویسد که «این پروژه‌ها نقطه اوجی برای تاریخ طولانی مداخله فرانسوی «برای نمایندگی، سکونت و تصاحب» یک قلمرو بودند. طرح لوکوربوزیه اگر محقق میشد، به معنای تصاحب الجزیره بود؛ که هیچ برنامه‌ریز استعماری در هیچ‌جای دیگری به آن دست نیافته بود. مقیاس جامع این طرح و تصرف تهاجمی پیشنهادی ان از خط ساحلی تا کوه‌ها، تصویر شهری را به شدت دگرگون می‌کرد. قصبه کوچک شده این طرح، نمادی است از مردم کنترل‌شده مستعمره و فرهنگ متفاوت‌شان؛ یادآوری دایمی است از قدرت استعمار».
برای ارتباط بیشتر با مجموعه تجربه دوازده، ادامه بحث و یا همکاری با ما، از طریق ایمیل با ما در ارتباط باشید. tajrobehdavazdah@gmail.com
