برای دیدن این گفتگو کلیک کنید.
کنگره جهانی معماری در سال 2023 برنامه های متنوعی را حول شعار “هیچ فردی جا نمی ماند” تدارک دیده است.
در همین راستا موسسه IBT ( موسسه معماری و تکنولوژی) وابسته به رویال آکادمی دانمارک، از تعدادی آرشیتکت از سراسر دنیا خواسته است تا در مورد موضوع امسال کنگره بحث و گفتگو کنند.
نیلوفر نیکسار یکی از این معماران برگزیده است که خانم هستی ولی پور گودرزی به عنوان نماینده رویال آکادمی دانمارک با او به گفتگو پرداخته است.
پایداری محیط جز با رفع تبعیض های گسترده در همه جوانب اتنیکی، جنسیتی و سیاسی به دست نمی آید. امروزه توسعه نامتوازن شهرها ، استثمار منابع طبیعی و انسانی و خصوص سازی منابع عمومی، سبب بروز بحران های گسترده شده است. متخصصان در کنار سرمایه گذاران وابسته به نهادهای حکومتی-امنیتی که تحت عناوین توسعه، مدرنیزاسیون و زیباسازی شهر مشغول به مشروعیت دهی به این ساز و کارها هستند نقش کلیدی را در این ارتباط ایفا می کنند. در این سال ها برای کمتر کسی این سوال پیش آمده است که در این توسعه و مدرنیزاسیون، حق زنان، اقلیتها و فرودستان در شهر چه می شود؟ در واقع “شهر زیبا” و “شهر بزک شده” جایگزین “شهرِ عدالت محور” و “شهری برای مردم” شده است و کلیه مسائل سیاسی شهروندان شکلی مهندسی و فَنی به خود گرفته و به همه معضلات تنها جوابی زیبایی‌شناختی داده می‌شود. برای همین است که برنامه‌ریزی‌های توسعه محور شهر تهران برای ساخت‌وساز، سبب بروز اختلالات گسترده‌ای در بافت شهری، حذف منفعت عده کثیری از مردمان شهر و تغییر اکولوژی انسانی – اجتماعی شده است.
اما در میان همه این نابرابری ها، موضوع در حاشیه ماندن زنان بیشترین تمرکز ما را به خود اختصاص داده است. زنانی که اتفاقا با همه سرکوبها و تبعیضها همچنان بر زیست روزمره شان عاملیت دارند و هرموقع فرصت می یابند، این عاملیت را در عرصه شهر به ظهور می رسانند.
از سوی دیگر چون به گونه ای کژفهمانه، توانایی معماران در نبوغ شخصی یا توانایی های شان در بروز اشکال بدیع تعریف می شود، گفتگو ها در حوزه معماری از حوزه اجتماعی و سیاسی خارج شده و وارد حوزه انتزاع شده است گه مشخصاً دستاورد این رویکرد کالایی شدن معماری است.
پیشنهاد ما این است که راجع به جایگاه خودمان و عمل معمارانه مان تخیل کنیم و جهان مطلوبی را برای آینده مان بسازیم. در این شرایط ما از جنبش اخیر ایران یاد می گیریم که چطور امر ناممکن، ممکن شد و عاملیت مردم به خصوص زنان چطور در عرصه شهر وارد شد.
